ფილტვის კიბო
ფილტვის კიბო ყველაზე გავრცელებული კიბოა მსოფლიოში.
:quality(90)/)
ყოველწლიურად მეტი ადამიანი იღუპება ფილტვის კიბოთი, ვიდრე ძუძუს, კოლორექტალური და პროსტატის კიბოთი ერთად აღებული. მიუხედავად იმისა, რომ უკანასკნელ წლებში გამოჩენილი ახალი სამკურნალო საშუალებებისა, რომლებიც სიცოცხლის ხანგრძლივობას ზრდიან, ფილტვის კიბო კვლავ რჩება ყველაზე სასიკვდილო დაავადებად. „რამდენიმე ათწლეულია, ფილტვის კიბო სიმსივნის ყველაზე გავრცელებული ტიპია მთელს მსოფლიოში, რომლის გამოც სიკვდილიანობა ყველაზე მაღალია 5 სხვა გავრცელებულ სიმსივნით გამოწვეულ სიკვდილიანობათა შორის.“ განმართავს ექიმი ალან სანდლერი, როშ ჯგუფის სამედიცინო დირექტორი. „ ის კვლავ რჩება ერთ-ერთ ყველაზე რთულად სამკურნალო კიბოდ“. ფილტვებში არანორმალური უჯრედების უკონტროლო ზრდის მიხედვით განასხვავებენ ფილტვის კიბოს ორი ძირითად ფორმას: არაწვრილუჯრედოვან (NSCLC) და წვრილუჯრედოვან (SCLC) ფილტვის კიბოს. არაწვრილუჯრედოვანი ფილტვის კიბო (NSCLC) არის ყველაზე გავრცელებული ფორმა და ითვლის ფილტვის კიბოს შემთხვევების 85%-ს.
ფილტვის კიბოს განვითარება ყოველთვის არაა დაკავშირებული მოწევასთან
დადასტურებულია, რომ თამბაქოს მოწევა ყველაზე მთავარი მიზეზია ფილტვის კიბოს განვითარებისა და ის ასოცირებულია დიაგნოსტირებული შემთხვევების 80%-თან. თუმცა იგი არ წარმოადგენს ერთადერთ მიზეზს, რადგან, დაახლოებით, ყოველწლიურად დიაგნოსტირებული 270000 ახალი შემთხვევებისა, მოწევას არ უკავშირდება. არაწვრილუჯრედოვანი ფილტვის კიბოს სხვა გავრცელებული რისკ ფაქტორები მოიცავს:
რადიაცია-ადამიანები, რომლებიც მკურნალობენ რადიოთერაპიით, იმყოფებიან ფილტვის კიბოს განვითარების მცირედ მომატებული რისკის ქვეშ.
ოკუპაციური რისკები- ზოგიერთ ინდუსტრიაში დასაქმებულ მუშებს, რომლებიც მოიცავს მაღალი რისკის მქონე, კიბოს განვითარების ხელშემწყობ (კანცეროგენულ) აგენტებს, როგორიცაა აზბესტის და წვის გამონ აბოლქვი, შესაძლოა იმყოფებოდნენ ფილტვის კიბოს განვთარების გაზრდილი რისკის ქვეშ.
ჰაერის ურბანული დაბინძურება - არსებობს მტკიცებულებები, რომ ფილტვის კიბოს მაჩვენებლები უფრო მაღალია ქალაქებში, ძირითადად, ჰაერის ურბანული დაბინძურების გამო, ვიდრე სოფლად.
შიდა ჰაერის დაბინძურება - ჩინეთიდან და სხვა აზიის ქვეყნებში არამწეველი ქალები შეიძლება გაზრდილი რისკის ქვეშ იმყოფებოდნენ ცუდი ვენტილირებული სახლების გამო, სადაც ქვანახშირი, ხის ან სხვა მყარი საწვავი რეგულარულად იწვის.
ფილტვის სხვა დაავადებები-ადამიანები ფილტვის ტუბერკულოზით ან ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადებით (ფქოდ) იმყოფებიან ფილტვის კიბოს განვითარების მაღალი რისკის ქვეშ.
ფილტვის კიბოს გადარჩენადობა
სამწუხაროდ, ფილტვის კიბოიანი პაციენტების ორი მესამედი დიაგნოსტირდება გვიან სტადიებზე, როცა სიმსივნე ორგანიზმში გავრცელებულია ერთზე მეტ ადგილას. „უახლესი მიღწევების მიუხედავად, ფილტვის კიბოს 5-წლიანი გადარჩენადობის მაჩვენებელი კვლავ მცირეა, სხვა მეტად გავრცელებულ სიმსივნეებთან შედარებით, განსაკუთრებით შორსწასული ფორმის დროს“ - თქვა დოქტორმა სენდლერმა. ისევე, როგორც მრავალი სხვა სახის კიბოს შემთხვევებში, რაც ადრე იქნება პაციენტი დიაგნოსტირებული, მით მეტი იქნება გადარჩენის შანსიც.
ფილტვის კიბოს მკურნალობის ვარიანტები დამოკიდებულია კიბოს ტიპსა და სტადიაზე, გარდა ამისა, ფილტვში მის ზომასა და პოზიციაზე. მკურნალობა, ასევე, დამოკიდებულია იმაზე, გავრცელებულია თუ არა იგი სხეულის სხვა ნაწილებში და პაციენტის ზოგად ფიზიკურ მდგომარეობაზე. ისტორიულად, NSCLC- ის მკურნალობა მოიცავდა შემდეგს:
ქირურგია: ადრეულ ი სტადიის ფილტვის არაწვრილუჯრედოვანი კიბოს მქონე პაციენტები, წარმატებულად მკურნალობენ ქირურგიული ჩარევით.
რადიოთერაპია: იმ პაციენტებს, რომელთა სიმსივნეც ქირურგიული ჩარევით ვერ იქნება მოცილებული, შეიძლება შევთავაზოთ რადიოთერაპია მარტო ან ქიმიოთერაპიასთან კომბინაციაში.
ქიმიოთერაპია: გამოიყენება ინდივიდებში შორსწასული დაავადებით, რომლითაც უფრო ხშირად დიაგნოსტირდებან ფილტვის არაწვრილუჯრედოვანი კიბოს მქონე პაციენტები. ასეთ შორსწასულ სტადიაზე, კიბო უკვე გავრცელებულია სხეულის სხვადასხვა მიდამოში და აღარ არის შესაძლებელი მისი წარმატებულად მოცილება ქირურგიული ჩარევის გზით.
თარგეთული თერაპიები: ის შეიძლება მოიცავდეს მონოკლონურ ანტისხეულებს, პატარა მოლეკულებს, ვაქცინებს და გარკვეულ სასიგნალო გზებზე მიმართულ გენურ თერაპიებს.