ზოგადი ინფორმაცია ფილტვის კიბოს შესახებ
:quality(90)/)
გავრცელებულია მცდარი მოსაზრება იმის შესახებ, რომ ფილტვის კიბო მხოლოდ ხანდაზმულებში ან მწეველებში ვითარდება.
როდესაც ერთ-ერთ პაციენტს ფილტვის გავრცელებული კიბოს დიაგნოზი დაუსვეს, ის სულ რაღაც 29 წლის იყო და მას თამბაქო არასოდეს მოუწევია. დაავადების შესახებ არსებული უახლესი დიაგნოსტიკური და სამკურნალო მიღწევების გამოყენებით, მან შეძლო ფილტვის კიბოს სპეციფიკური ტიპისთვის განკუთვნილი პერსონალიზებული მკურნალობის ჩატარება, რამაც ოჯახთან ერთად ექვსი წლის გატარების საშუალება მისცა, რაც შეუძლებელი იყო ათი წლის წინ. "მან მოგონებები მაჩუქა, რომელთა გახსენება დღეს ღიმილს მგვრის. მას საშუალება ჰქონდა ენახა, როგორ იზრდებოდა ჩვენი ვაჟი და ერთად ბევრი ლამაზი მომენტი შევქმენით“, - ამბობს პაციენტის ოჯახის წევრი.
ფილტვის კიბოს შესახებ ახალი ინფორმაციის მოპოვებამ და დაგროვებამ უკანასკნელ პერიოდში მისი მკურნალობის შესახებ მნიშვნელოვანი პროგრესი განაპირობა. ამ ფაქტმა კი თავის მხრივ გამოიწვია ფილტვის კიბოს დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის ახალი მეთოდების დანერგვა. მიუხედავად ამისა, იგი მაინც ერთ-ერთი ყველაზე ხშირად დიაგნოზირებული კიბოს სახეობაა და ბევრ პაციენტს აქვს დაავადების უკან დაბრუნების (რეციდივი) რისკი, მათ შორის ოპერაციის შემდეგაც კი.
ფილტვის კიბოს ნიშნები და სიმპტომები
ფილტვის კიბო სხვადასხვაგვარად მოქმედებს ადამიანებზე, რაც დამოკიდებულია მის ქვეტიპზე, სტადიასა და მკურნალობაზე. ფილტვის კიბო ასევე ხშირად ასოცირდება დაავადების სტიგმასთან, რაც იმას ნიშნავს, რომ ზოგიერთმა ადამიანმა შეიძლება გადადოს სამედიცინო დახმარებისთვის მიმართვა შიშისა და სხვების მხრიდან შესაძლო განსჯის გამო.
რაც უფრო ადრე დაისმება ფილტვის კიბოს დიაგნოზი, მით უფრო მეტია მისი ეფექტური მ კურნალობის შანსი. იმის გათვალისწინებით, რომ დაავადება ადრეულ სტადიაზე ხშირად სიმპტომების გარეშე ვლინდება, ფილტვის კიბოს ადრეულ სტადიაზე დიაგნოსტიკა შეიძლება რთული იყოს.
ფილტვის კიბოს საერთო ნიშნები და სიმპტომები მოიცავს შემდეგს:3,4
მუდმივი ხველა, რომელიც გრძელდება სამ კვირაზე მეტი ხნის მანძილზე
ქოშინი რაიმე საქმის გაკეთების დროს, რომელიც თქვენზე ადრე გავლენას არ ახდენდა
სისხლის ამოხველება
ტკივილი გულმკერდის ან მხრის მიდამოში
გულმკერდის ინფექციები, რომლებიც ხშირად მეორდება ან არ ქრება
მადის დაქვეითება
მუდმივი დაღლილობა ან ენერგიის ნაკლებობა
წონის უმიზეზო კლება
ამ სიმპტომებიდან რომელიმეს არსებობა ავტომატურად არ მიუთითებს ფილტვის კიბოზე, თუმცა სასურველია მალე მიმართოთ სამედიცინო დახმარებას, რათა დადგინდეს მისი გამომწვევი მიზეზი.3თუ თქვენ ან რომელიმე თქვენი ნაცნობი ხართ ფილტვის კიბოს მაღალი რისკის ქვეშ, ან გაქვთ ცნობილი სიმპტომები, გაესაუბრეთ თქვენს სამედიცინო მომსახურების მომწოდებელს გამოკვლევის ჩატარების თაობაზე.
ფილტვის კიბოს ტიპები
ფილტვის კიბო რთული დაავადებაა, რომელიც შეიძლება დაიყოს ძირითად ტიპებად: ფილტვის არაწვრილუჯრედოვანი კიბო (NSCLC) და ფილტვის წვრილუჯრედოვანი კიბო (SCLC). ეს ტიპები ასევე შეიძლება დაიყოს რამდენიმე სხვადასხვა ქვეტიპად.1ფილტვის კიბოს ტიპისა და ქვეტიპის ცოდნა განაპირობებს მკურნალობის მეთოდის არჩევას.
NSCLC-ის მქონე ადამიანთა უმეტესობას აქვს სიმსივნური ქ სოვილის ბიომარკერები, რომელთა აღმოჩენაც ხდება ფილტვის ბიომარკერების ტესტირების შედეგად. ბიომარკერების არსებობა ან არარსებობა ექიმებს დაეხმარება შექმნან პერსონალიზებული მკურნალობის გეგმა.12,13
ფილტვის კიბოს სტადიები
ფილტვის კიბოს სტადია მიუთითებს დაზიანებული კერის ზომაზე, მდებარეობასა და ასევე მის გავრცელებაზე. სტადია ეხმარება ექიმებს განსაზღვრონ დაავადების შესაბამისი და ოპტიმალური მკურნალობა. ფილტვის კიბოს ადრეულ სტადიაზე დიაგნოსტირებამ შეიძლება მნიშვნელოვნად შეამციროს დაავადების უკან დაბრუნების რისკი და პაციენტებს შესთავაზონ კიბოსგან თავისუფალი ცხოვრების შესაძლებლობა.14
ფილტვის კიბოს მკურნალობა
ექიმების მულტიდისციპლინური გუნდი (MDT) ეს არის დაავადების დიაგნოსტიკასა და მკურნალობასთან დაკავშირებული ყველა სპეციალობის ექიმთა ერთობლიობა, რომელიც იქმნება რომ შეიმუშავოს და დაადგინოს ფილტვის კიბოს მქონე თითოეული პაციენტისთვის ოპტიმალური მკურნალობის გეგმა.17 მკურნალობის ვარიანტები დამოკიდებული იქნება ფილტვის კიბოს ტიპზე და დაავადების სტადიაზე.
ბოლო წლებში, დაავადების ბიოლოგიის შესახებ დაგროვილი ახალი ინფორმაციის მიღებამ განაპირობა ფილტვის კიბოს კონკრეტული ტიპების ახალი პერსონალიზებული სამკურნალო მეთოდების შემუშავება, რომლებიც დამიზნებით მოქმედებენ დაავადების სხვადასხვა ქვეტიპებზე.
ფილტვის კიბოს მკურნალობის ძირითადი მეთოდებია:18
ქირურგია - შესაძლებელია სიმსივნის ქირურგიული გზით ამოღება, რაც დამოკიდებულია დაავადების ტიპზე, სტადიასა და მდებარეობაზე
სხივური თერაპია- მკურნალობის სახე, როდესაც დასხივება გამოიყენება სიმსივნური უჯრედების გასანადგურებლად
ქიმიოთერაპია - ანტი-სიმისვნური თერაპია, რომელიც ანადგურებს სიმსივნურ უჯრედებს
სიმსივნის იმუნოთერაპია - თერაპია, რომელიც ეხმარება ორგანიზმის იმუნურ სისტემას სიმსივნის წინააღმდეგ ბრძოლაში
დამიზნებითი თერაპია - თერაპიის სახე, რომელიც დამიზნებით მოქმედებს სიმსივნის უჯრედების ზედაპირულ მოლეკულებზე, რომლებიც განაპირობებენ სიმსივნის ზრდას.
ზოგიერთ პაციენტს შეიძლება დაენიშნოს კომბინირებული მკურნალობა, რაც დამოკიდებულია დაავადების სტადიასა და ტიპზე. ეს მკურნალობა შეიძლება მოიცავდეს ქიმიოთერაპიას, სიმსივნის იმუნოთერაპიასა და დამიზნებით თერაპიას.18
ქირურგიული ჩარევის შემდეგ, სიმსივნის უკან დაბრუნების (რეციდივი) რისკის შემცირების მიზნით ოპერაციამდე (ნეოადიუვანტური) და ოპერაციის შემდეგ (ადიუვანტური) შეიძლება ჩატარდეს დამატებითი მკურნალობა. პაციენტებს დამატებით მკურნალობას უნიშნავენ, როცა აღინიშნება კიბოს რეციდივი ან დაავდების პროგრესირება.18
დაავადების სწრაფად მზარდი და აგრესიული ბუნების გამო, SCLC-ის დროს ქირურგიული ჩარევა ხშირად არ ტარდება.18 რამდენიმე ათწლეული ს განმავლობაში სიმსივნის იმუნოთერაპიის დანერგვამდე პაციენტებისთვის მკურნალობის ახალი მეთოდები არ არსებობდა. მიუხედავად იმისა, რომ აღნიშნული დაავადების მკურნალობაში მიღწეულმა პროგრესმა ბევრი პაციენტისთვის დაავადების საბოლოო გამოსავალი გააუმჯობესა, საჭიროა შემდგომი კვლევები ფილტვის კიბოს განსაკუთრებით რთულად სამკურნალო ფორმების, როგორიცაა ფილტვის წვრილუჯრედოვანი კიბოს, მკურნალობის გასაუმჯობესებლად.
შევცვალოთ წარმოდგენა ფილტვის კიბოზე
მეცნიერები იკვლევენ ფილტვის კიბოს რთულ და კომპლექსურ ბუნებას და ცდილობენ შექმნან თითოეული პაციენტისთვის მორგებული პერსონალიზებული სამკურნალო მიდგომა. მიუხედავად ამისა, ფილტვის კიბო კვლავ მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს არა მარტო პ აციენტებზე, არამედ მათ ახლობლებზე, ჯანდაცვის სისტემებსა და საზოგადოებაზე. Roche-ის მიზანია, ადამიანებს მივცეთ კიბოსგან თავისუფალი ცხოვრების საუკეთესო შანსი. ჩვენს პარტნიორებთან ერთად ვიღწვით, რომ ფილტვის კიბოს მქონე ადამიანები არსებულ გამოწვევებს გაუმკლვადნენ მათი ცხოვრების ყველა ეტაპზე.
:quality(90)/)
Roche-ში კვლავაც მზად ვართ მჭიდროდ ვითანამშრომლოთ ფილტვის კიბოს საკითხებზე მომუშავე საზოგადოებასთან, რათა გამოვავლინოთ ფილტვის კიბოს ახალი დიაგნოსტიკური ტესტები და მკურნალობის ვარიანტები, ასევე ვიპოვოთ ინოვაციური გადაწყვეტილებები, რომლებიც შეცვლის და გააუ მჯობესებს ამ დაავადების მქონე ყველა ადამიანის მკურნალობის გამოცდილებასა და პროგნოზს.
References
Cancer.net. Information about Non-Small Cell Lung Cancer. Available from: https://www.cancer.net/cancer-types/lung-cancer/view-all.Accessed July 2024.
World Health Organisation. World Globocan 2022. Available from: https://gco.iarc.fr/today/data/factsheets/populations/900-world-fact-sheets.pdf.Accessed July 2024.
Cancer Research UK. Symptoms of lung cancer. Available from: https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/lung-cancer/symptoms.Accessed July 2024.
NHS. Lung Cancer: Symptoms. Available from: https://www.nhs.uk/conditions/lung-cancer/symptoms/.Accessed July 2024.
Macmillan Cancer Support. Causes and risk factors of lung cancer. Available from: https://www.macmillan.org.uk/cancer-information-and-support/lung-cancer/causes-and-risk-factors-of-lung-cancer.Accessed July 2024.
World Cancer Research Fund International. What causes lung cancer? Available from: https://www.wcrf.org/diet-activity-and-cancer/cancer-types/lung-cancer/.Accessed July 2024.
NHS. Lung cancer: Causes. Available from: https://www.nhs.uk/conditions/lung-cancer/causes/.Accessed July 2024.
European Lung Foundation. Indoor air pollution and the lungs. Available from: https://europeanlung.org/en/information-hub/factsheets/indoor-air-pollution-and-the-lungs/.Accessed July 2024.
American Cancer Society. Lung Cancer Statistics. Available from: https://www.cancer.org/cancer/types/lung-cancer/about/key-statistics.html.Accessed July 2024.
NFCR Lung Cancer. SCLC vs NSCLC: What’s the difference? Available from: https://www.nfcr.org/blog/small-cell-lung-cancer-vs-non-small-cell-lung-cancer-whats-the-difference/.Accessed July 2024.
Majeed U, et al. Targeted therapy in advanced non-small cell lung cancer: current advances and future trends. Journal of Hematology & Oncology. 2021;14(108)
Pakkala S. and Ramalingam S.S. Personalized therapy for lung cancer: striking a moving target. JCI insight. 2018;3(15).
National Cancer Institute. Biomarker Testing for Cancer Treatment. Available at: https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/types/biomarker-testing-cancer-treatment.Accessed July 2024.
Cancer.net. Lung Cancer – Non-Small Cell: Stages. Available from: https://www.cancer.net/cancer-types/lung-cancer-non-small-cell/stages.Accessed July 2024.
Macmillan Cancer Support. Staging of lung cancer. Available from: https://www.macmillan.org.uk/cancer-information-and-support/lung-cancer/staging-of-lung-cancer.Accessed July 2024.
Cancer Research UK. Limited and extensive stage (small cell lung cancer). Available from: https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/lung-cancer/stages-types-grades/limited-extensive.Accessed July 2024.
Cancer Research UK. Treatment options for small cell lung cancer (SCLC). Available from: https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/lung-cancer/treatment/small-cell-lung-cancer.Accessed July 2024.
NHS. Lung Cancer: Treatment. Available from: https://www.nhs.uk/conditions/lung-cancer/treatment/.Accessed July 2024.